Een muska voor goed en kwaad
Veel verhalen die de ronde doen over de invloed en werking van muska’s kunnen ongeloofwaardig klinken. Toch geloven veel Turkse mensen erin.
Volgens het woordenboek heeft het woord muska meedere betekenissen, namelijk: ‘toverspreuk’, ‘amulet’, ‘talisman’, ‘driehoekig’. Muska’s zijn in Turkije bekend en berucht.
Een muska wordt door een hodja geschreven. Dat is iemand die veel van de Koran weet.
Meestal worden muska’s gemaakt en gevraagd voor positieve doeleinden, om iemand te beschermen, bijvoorbeeld tegen angst in het donker of tegen het krijgen van hoofdpijn of flauwvallen. Maar muska’s kunnen ook gemaakt worden om invloed uit te oefenen op anderen, of om anderen kwaad te berokkenen. Muska’s hebben dus van oorsprong een religieuze betekenis en worden door mensen gebruikt en ingezet voor verschillende doeleinden, die niets met het geloof te maken hebben.
Wat is een muska, wie schrijft hem en waarvoor?
Een hodja schrijft op papier teksten uit de Koran, die van toepassing zijn op de informatie die hij krijgt van degene voor wie de muska is bedoeld. Diegene mag de tekst niet lezen, omdat anders de werking van de muska verloren gaat. Het stukje papier wordt in een driehoekje gevouwen en gewikkeld in stof, waaraan een haakje kan worden gemaakt, zodat het ook aan kleding kan worden vastgemaakt.
Ik was vroeger bang in het donker. Mijn grootouders lieten de dorpshodja een muska voor me schrijven. Ik droeg het altijd bij me en voelde me als ik die muska om had veilig.
Ik geloof er ook in. Een nichtje van me plast in bed. Haar moeder heeft toen ook een muska laten maken en vlak daarna stopte het bedplassen.
Vrouwen laten vaak muska’s maken als ze hoofdpijn hebben of als ze veel flauwvallen. Pas getrouwde stellen laten muska’s schrijven die hen moeten beschermen bij tegenspoed. Als mensen gaan verhuizen laten ze ook vaak een muska schrijven om het huis te beschermen tegen het kwaad. Je kunt het vergelijken met het inwijden van een huis bij katholieken.
Over het algemeen worden muska’s geschreven ter bescherming en voor de veiligheid van mensen.Er zijn echter ook hodja’s en mensen die muska’s schrijven en laten schrijven met minder goede bedoelingen. Ouders wijzen hun kinderen van jongs af aan op de gevaren van dit soort muska’s en krijgen waarschuwingen te horen als: ‘neem nooit iets van een vreemde aan, want het kan zijn dat er over is ‘gelezen’.
Lezen over een voorwerp, eten of drinken
Lezen betekent in dit verband dat een hodja over bijvoorbeeld een voorwerp een soera uit de Koran heeft uitgesproken, ‘gelezen’, waardoor men betoverd kan raken. Vaak wordt ook over eten of drinken gelezen.
Een kennis van ons vertelde hoe ze met een man was getrouwd die ze eigenlijk niet wilde. Hij had haar al verscheidene malen gevraagd, maar ze had geweigerd. Ze vertelde dat ze op een dag toen ze bij de bron was haar toekomstige schoonvader tegen kwam die haar om een glas water vroeg en haar iets te eten gaf, waarop zo bleek achteraf, was gelezen.
Daarna vroeg men weer om haar hand en de vrouw kwam niet meer in opstand. Ze ging zich verloven met die man. Een paar dagen voor haar trouwen was het alsof ze uit een diepe slaap ontwaakte en weer bij bewustzijn kwam. Ze hoorde dat ze zou gaan trouwen met de man die ze eerst niet wilde. Ze kon niet meer in opstand komen en is met hem getrouwd. Ze is wel gelukkig geworden met die man. Later kwam ze erachter dat ze door middel van een muska is getrouwd.
Men kan ook lezen over bijvoorbeeld een haar, een foto of een kledingstuk. Ook kan gelezen zijn in een ruimte waar veel mensen komen.
Mijn moeder zei altijd: ‘Laat je nooit aanraken door een vreemde, want als ze een haar hebben, kunnen ze naar een hodja gaan en erop laten lezen en een muska maken. Misschien willen ze voor hun zoon wel een muska laten maken, zodat hij met je trouwt.’
Een kennis van me vertelde laatst het verhaal van haar moeder. Haar moeder was gelukkig getrouwd. Een man had haar moeder gezien en werd verliefd op haar. Hij zat achter haar aan en zij wees hem altijd af. Op een dag wacht de man haar op. Hij wil met haar praten, maar het loopt uit de hand en ontaardt in een worsteling, waarbij de man de hoofddoek van de vrouw in handen krijgt. De vrouw vlucht naar huis en vertelt alles aan haar man. De man die verliefd op haar is, gaat met de hoofddoek naar een hodja. Hij betaalt de hodja en de hodja ‘leest’ op de hoofddoek en maakt een muska met behulp van de hoofddoek. De hodja zegt tegen de man: ‘Neem deze muska, los het op in water en laat de hoofddoek er een nacht in liggen. Pak dan de hoofddoek en hang hem aan een boom in de buurt van je huis en telkens als de winder door heen waait, zal het waaien in haar hart en zal de vrouw zich aangetrokken voelen tot jou.’ De man doet wat de hodja zegt en laat nog een andere muska schrijven en verstopt deze bij de drempel van de voordeur van haar huis. Inmiddels gaat het minder goed tussende vrouw en haar man. De vrouw zegt dat ze van haar man houdt en hem mist als hij er niet is. Maar telkens als ze hem ziet is het alsof ze een giftige slang ziet en verafschuwt ze hem. Ze veroorzaakt ruzie, praat niet meer met hem. Zodra hij weg is, heeft ze spijt en voelt ze liefde voor haar man. Steeds vaker denkt ze aan de man die achter haar aan zit. ‘Het was alsof hij gewoon mijn gedachten binnendrong, ik kon hem niet weerstaan’, vertelt ze achteraf. Op een avond toen haar man niet thuis was, kwam de man binnen en nam de vrouw mee. Ze weigerde of protesteerde niet. ‘Iets belette me’, zei ze en ze ging met hem mee. De man bleek al twee andere vrouwen te hebben. Mijn kennis vertelde dat haar moeder vaak werd geslagen en niet gelukkig was.
De werking van een muska
De werking van een muska en de termijn waarop de muska werkt hangt af van het soort muska. Er zijn muska’s die een termijn kennen van veertig dagen, maar er zijn ook muska’s die een werking hebben zolang de persoon leeft. Men zegt dat de werking van een muska wordt opgeheven als men met een muska over water reist. Wanneer een muska is opgelost in water en het water is opgedronken of wanneer een muska is verbrand kan men de muska niet meer bestrijden, niemand kan er dan meer iets aan doen. Een muska kan dan alleen nog maar ontbonden worden door een hodja of door een imam. Het ontbinden is moeilijk, vooal als niet bekend is wat er in de muska stond geschreven. Soms wordt een andere muska gemaakt. Ook kan een ‘tercüman’ worden ingeschakeld. Een tercüman is een tolk. In dit geval een tolk tussen de geestenwereld en de mensenwereld. Meestal zijn het vrouwen die een gave hebben om met geesten te praten. De geesten vertellen hen door wie, hoe en waarom een muska is geschreven.
De ontbinding van een muska
Er wordt bij de ontbinding van de muska een ritueel uitgevoerd, de zogenaamde ‘daire’. Daire betekent cirkel. De hodja, de tercüman en degene voor wie de daire is bedoeld, zitten in een ruimte in een cirkel bij elkaar. De tercüman legt een foto of een voowerp van degene voor wie de daire wordt gehouden op een grote schaal. In een kom met water wordt een muntje gegooid en de tercüman kan in de spiegelingen van het water alles zien. Er kunnen tijdens het ritueel vragen worden gesteld. De tercüman beantwoordt de vragen omdat de geesten meeluisteren en antwoord aan haar geven. Terwijl dit gebeurt leest de hodja uit de Koran. Een daire wordt meestal besloten met een tekst uit de Koran die opgelost wordt in water; dat water moet dan een paar ochtenden gedronken worden door degene voor wie de daire is bedoeld.
Vraag er naar in de hulpverlening
Wanneer in de hulpverleningspraktijk sprake is van onverklaarbare klachten en problemen, zoals bijvoorbeeld angst in het donker, het zien van dingen die er niet zijn, bedplassen, boosheid, hoofdpijn, wordt er vaak gedacht aan bovennatuurlijke oorzaken en kan men een hodja of imam inschakelen die een muska maakt ter bescherming of een muska ontbindt die mogelijk gemaakt is om kwaad te doen. Door er naar te vragen en er over te praten kan uitleg worden gegeven over meerdere oorzaken voor ziekten en problemen en kan naast de bescherming die een muska biedt, gezocht worden naar andere manieren om zichzelf te leren beschermen.
Vaak laten kinderen en jongeren als je er naar vraagt, de muska zien en vertellen waarom ze hem dragen. Dat kan de vertrouwensband versterken omdat mensen weten dat je er vanaf weet en het niet veroordeelt. Uit zichzelf wordt hier niet vaak over gepraat.